■ قلعه فلک الافلاک بخش معماری

قلعه فلک الافلاک :
قلعه فلک الافلاک بر بلندای تپه ای باستانی و طبیعی ، در مرکز شهر خرم آباد واقع شده است . این اثر ارزشمند دارای هشت برج و دو حیاط مستطیل شکلمی باشد . ارتفاع بلندترین دیوار تا سطح تپه 5/22متر و مساحت کلی آن 5300متر مربع است . پلان بنا به صورت هشت ضلعی نامنظم است . ورودی آن در جبهه شمالی ودر برج جنوب غربی ساخته شده است که عرض آن10/2و ارتفاع آن سه متراست . در ساخت این بنا از مصالحی چون خشت ، آجر(قرمز وبزرگ) ،‌ سنگ و ملات استفاده شده است . از نکات قابل تامل در این بنای سترگ وجود چاه قلعه به عمق42 متردر حیاط اول و گریزگاه اضطراری در حیاط دوم می توان اشاره نمود .
از زمان برپایی بنا در عهد ساسانی تا دوره های متأخر الحاقاتی به آن اضافه شده است(به خصوص دوره صفوی و قاجاری ) این اثر همان دژ معروف شاپور خواست می باشد که در تاریخ ذکر شده است . به لحاظ موقعیت استراتژیکی خود در قرن چهارم ه.ق به عنوان مقر حکومت آل حسنویه و گنجور این سلسله در زمان آل بویه در آمد . از قرن ششم هجری پس از ساخته شدن شهر جدید خرم آباد این قلعه نیز بنام خرم آباد معروف شد . احتمالاً نام فلک الا فلاک در دوره قاجار بر آن اطلاق شده است . از بدو شکل گیری این بنای عظیم و دیدنی تا به حال دارای کاربریهای سیاسی ، نظامی ، خزانه سلطنتی ، مقر حکومتی ، پادگان نظامی و زندان سیاسی داشته است . اکنون نیز به عنوان موزه باستانشناسی ،مردم شناسی و آزمایشگاه مرمت اشیا و چایخانه سنتی از آن استفاده می شود .
این بنای کم نظیر مربوط به دوره ساسانی است .